Mâm Cúng Gia Tiên Ngày Lễ Vu Lan Gồm Những Gì?

Trong thời điểm ngày lễ Vu Lan đang đến gần, câu hỏi mâm cúng gia tiên trong lễ vu lan gồm những gì đang trở thành vấn đề được nhiều gia đình, đặc biệt là các gia đình trẻ vô cùng quan tâm.

Lễ Vu Lan hay còn được biết đến với cái tên là lễ báo hiếu là một trong những nghi lễ quan trọng của Phật giáo, thể hiện rõ đạo lý biết ơn của dân tộc Việt Nam. Trong ngày lễ này, mâm cúng gia tiên có ý nghĩa vô cùng quan trọng, cần phải được chuẩn bị đầy đủ, qua đó thể hiện tấm lòng thành kính, biết ơn của người ở lại đối với những người đã khuất. Vậy mâm cúng gia tiên ngày lễ Vu Lan gồm những gì? Những vấn đề nào cần lưu ý khi thực hiện lễ cúng. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu chi tiết về nghi thức này trong bài viết dưới đây.

Nguồn gốc và ý nghĩa của lễ Vu Lan báo hiếu

Ngày lễ Vu Lan được xem là ngày vô cùng quan trọng đối với những người theo đạo Phật. Ngày lễ này xuất phát từ tích Bồ Tát Mục Kiền Liên cứu mẹ khỏi kiếp quỷ đói (ngạ quỷ). Mẹ của Bồ Tát Mục Kiền Liên –bà Thanh Đề lúc còn sống vì tâm tham quá nặng nên khi chết bị đầy xuống địa ngục. Bồ Tát liền quan sát khắp cõi giới để tìm mẹ. Thấy mẹ đang ở nơi thống khổ, cơm không có mà ăn, Bồ Tát mang một bát cơm đến cho mẹ. Nhưng do bị đói lâu ngày, bà dùng tay che bát cơm để các cô hồn khác không thể tranh giành nên khi vừa đưa lên miệng thì cơm biến thành hòn than đỏ rực. Dù là thông thông đệ nhất nhưng Bồ Tát Mục Kiền Liên cũng không thể cứu được mẹ. Ngài đã thưa chuyện với Phật Thích Ca, được Phật Thích Ca chỉ dẫn thiết lễ Vu Lan Bồn vào ngày rằm tháng bảy để vận động chư tăng khắp mười phương hợp sức. Do làm đúng theo lời Phật dạy mà bà Thanh Đề được cứu, từ đó Bồ Tát Mục Kiền Liên luôn khuyến khích thế gian tổ chức lễ Vu Lan. Và đó cũng là nguồn gốc của ngày lễ này.

Lễ Vu Lan là ngày lễ hàng năm được tổ chức vào rằm tháng bảy nhằm nhắc nhở đến con cái bổn phận phải luôn ghi nhớ và báo hiếu công ơn dưỡng dục của cha mẹ. Nó không chỉ mang ý nghĩa của Phật giáo mà còn hướng con người nhớ về cội nguồn, đền ơn đáp nghĩa, thể hiển rõ truyền thống “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.

Cúng lễ Vu Lan nên làm vào ngày nào?

Theo quan điểm của Phật giáo, ngày lễ Vu Lan nên được tổ chức đúng vào rằm tháng 7. Tuy nhiên, do cuộc sống xã hội hiện nay ngày càng trở nên bận rộn, các gia đình thường tổ chức lễ cúng từ ngày 10 đến trước ngày rằm tháng 7 âm lịch.

Vào ngày này, các gia đình nên đến chùa làm lễ Vu Lan, tổ chức cầu siêu để tỏ lòng báo hiếu với ông bà tiên tổ. Sau khi làm lễ tại chùa xong, gia đình sẽ tổ chức mâm cúng tại nhà. Nên lưu ý rằng lễ cúng Vu Lan cần được thực hiện vào ban ngày. 

Mâm cúng gia tiên ngày lễ Vu Lan gồm những gì?

Bởi ngày lễ Vu Lan là để thể hiện lòng biết ơn, thành kính với cha mẹ, ông bà tổ tiên đã khuất, do đó, mâm cúng gia tiên phải được chuẩn bị thành tâm, phù hợp với hoàn cảnh gia đình, không nhất thiết phải “mâm cao cỗ đầy”

Mâm cúng Vu Lan có thể chuẩn bị đồ chay hay mặn, tùy thuộc vào nhu cầu của từng gia đình. Mâm cúng mặn sẽ thường gồm các món ăn truyền thống theo mâm cúng của người dân Việt Nam, bao gồm:

• Xôi: 1 đĩa. Có thể sử dụng xôi đỗ hay xôi gấc đều được. Nếu không có xôi, gia đình có thể sử dụng bánh chưng (đã bóc hết lá nhưng không cắt thành miếng) để thay thế.
• Gà trống luộc nguyên con: 1 con
• Giò lụa: 1 đĩa. Có thể thay thế bằng chả lụa.
• Canh xương ninh măng/canh nấm mọc: 1 bát. Nếu gia đình không muốn dùng măng, có thể sử dụng các loại rau củ quả khác để thay thế (chẳng hạn như khoai tây, cà rốt, bí xanh,…)
• Nem rán/chả giò: 1 đĩa
• Nộm đu đủ bò khô/Nộm gà xé phay/Nộm hoa chuối: 1 đĩa
• Quả tươi: 1 mâm ngũ quả với màu sắc bắt mắt. Nên chọn những quả có kích thước vừa phải để bày biện dễ dàng hơn. Ngoài ra, gia đình cần phải lựa chọn những quả tươi ngon, không bị dập nát để bày tỏ lòng thành kính khi dâng lên tổ tiên.
• Hoa tươi: 1 bình. Có thể lựa chọn những loại hoa như hoa sen, hoa hồng, hoa cẩm chướng, hoa ly,…
• Rượu, nước, chè, thuốc: Tùy tâm
• Nhang đèn: Tùy tâm
• Bánh kẹo: Tùy tâm
• Trầu cau: 1 lễ
• Tiền vàng, những vật dụng dành cho người âm (chẳng hạn như quần áo, giày dép,,…)

Nếu gia đình muốn bày biện mâm cúng chay, có thể chuẩn bị các món như trên, chỉ khác là dùng nguyên liệu có nguồn gốc từ thực vật để thay thế, chẳng hạn như nấm, khoai, các loại đậu. 

Ngoài ra, để thể hiện lòng thành kính với người đã khuất, con cháu nên tích cực làm việc thiện trong ngày lễ Vu Lan, có thể là giúp đỡ cho những người nghèo khó, khốn khổ. Nếu có điều kiện, mọi người nên đến chùa tụng kinh siêu độ cho ông bà tiên tổ, đồng thời cầu phúc cho cha mẹ được mạnh khỏe, bình an. 

Những điều cần lưu ý khi chuẩn bị mâm cúng ngày lễ Vu Lan

Bên cạnh mâm cúng gia tiên, gia đình cần phải chuẩn bị thêm mâm cúng Phật và mâm cúng chúng sinh trong lễ Vu Lan báo hiếu. 

Đối với mâm cúng Phật, gia đình cần phải chuẩn bị mâm cúng chay vì theo quan điểm Phật giáo, luật nhân quả luôn được đặt lên hàng đầu. Phật cũng luôn dạy con người cần phải hạn chế sát sinh, do đó mâm cúng sẽ dùng đồ chay hoặc đơn thuần là hoa quả.

Các món ăn phổ biến trong mâm cúng Phật bao gồm:

• Xôi: 1 đĩa. Gia đình có thể chuẩn bị xôi trắng, xôi đỗ xanh hoặc xôi vò hạt sen
• Giò chả chay: 1 đĩa
• Nem chay/nem rau nấm: 1 đĩa
• Nộm rau củ chay/nộm ngó sen: 1 đĩa
• Canh rau củ chay/canh nấm: 1 bát
• Đậu phụ non sốt nấm/Cải thìa sốt nấm hương: 1 đĩa
• Hoa tươi: 1 bình. Có thể lựa chọn các loại hoa như hoa huệ, hoa sen, hoa cúc,…
• Quả: 1 mâm ngũ quả với màu sắc bắt mắt. Nên chọn những quả có kích thước vừa phải để bày biện dễ dàng hơn. Ngoài ra, gia đình cần phải lựa chọn những quả tươi ngon, không bị dập nát để bày tỏ lòng thành kính.
• Nhang đèn: Tùy tâm
• Bánh kẹo: Tùy tâm

Mâm cúng Phật sẽ được đặt ở nơi cao nhất trên ban thờ, sau đó là mâm cúng thần linh gia tiên. Do mâm cúng Phật là mâm cúng chay ở trên, mâm cúng thần linh gia tiên là mâm cúng mặn ở dưới nên câu nói “trên chay dưới mặn” dùng để ghi nhớ cách cúng ngày lễ Vu Lan cũng vì vậy mà hình thành. 

Do ngày lễ cúng Vu Lan trùng với thời điểm Tết trung nguyên của người Hán và trùng hợp với ngày rằm tháng 7 – ngày Xá tội vong nhân theo quan điểm của người Á Đông, bởi thế gia đình cần phải chuẩn bị mâm cúng chúng sinh để cúng cho các cô hồn vương vất không nơi nương tựa không nhũng nhiễu, quấy phá. Nếu lễ cúng Phật và cúng gia tiên cần phải được thực hiện trong nhà thì cúng chúng sinh bắt buộc phải đặt ở ngoài đường, trước cửa để tránh các linh hồn theo vào nhà quấy nhiễu. Theo quan niệm dân gian, Diêm Vương sẽ mở quỷ môn quan vào ngày 2.7 âm lịch và đóng lại vào đêm 14.7 âm lịch. Do vậy lễ cúng cần được thực hiện vào buổi chiều tối, trước 12h đêm ngày rằm tháng 7 âm lịch.

Mâm cúng chúng sinh có thể được chuẩn bị gồm các lễ vật sau:

• Muối, gạo trắng: 1 đĩa.
• Cháo trắng: 12 phần.
• Hoa quả: gồm 5 loại quả khác nhau.
• Các loại bỏng ngô, bánh kẹo, ngô luộc, khoai luộc, sắn luộc,…
• Tiền vàng: Tùy tâm.
• Nước trắng.
• Nhang: tùy tâm.
• Nến: 2 ngọn nến nhỏ.
• Quần áo nhiều màu sắc.

Lưu ý rằng, khi thực hiện cúng chúng sinh, không được cúng xôi, gà, thịt, chỉ được cúng đồ chay để không khơi gợi lòng tham của các cô hồn. Đối với tiền vàng đặt trên mâm, nên để theo 4 hướng, mỗi hướng hãy cắm số nhang lẻ, có thể là 1, 3 hoặc 5 nén nhang. Sau khi thực hiện lễ cúng xong, cần rắc muối gạo ra bốn phương tám hướng ở vỉa hè hoặc sân nhà. 

Trên đây là những thông tin hữu ích mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn về lễ cúng Vu Lan báo hiếu. Hi vọng với những thông tin được trình bày ở trên sẽ giúp bạn đọc giải đáp rõ thắc mắc mâm cúng gia tiên ngày lễ Vu Lan gồm những gì hay những vấn đề nào cần lưu ý khi chuẩn bị mâm cúng. Có thể nói, lễ Vu Lan là thể hiện lòng thành tâm, hiếu kính của người ở lại với ông bà tiên tổ; do đó mặc dù không cần phải mâm cao cỗ đầy nhưng vẫn phải xuất phát từ cái tâm và có sự chuẩn bị chu đáo. Dẫu vậy, trong xã hội hiện nay, đặc biệt là đối với những người trẻ tuổi, cuộc sống cơm áo gạo tiền luôn đè nặng khiến quỹ thời gian hằng ngày trở nên vô cùng hạn chế.

Chính bởi thế, làm thế nào để chuẩn bị được một mâm cúng đầy đủ cho ngày lễ Vu Lan tưởng chừng rất đơn giản nhưng lại thành một vấn đề khó khăn với nhiều gia đình. Thấu hiểu được những vất vả khó khăn này, Đồ Cúng đã cho ra đời dịch vụ cung cấp mâm cúng cho lễ Vu Lan. Chỉ cần liên hệ trực tiếp với chúng tôi, đội ngũ nhân viên tư vấn sẽ nhanh chóng tiếp nhận yêu cầu, tư vấn thực đơn mâm cúng cho phù hợp với yêu cầu của gia đình và tình hình tài chính.

Mọi lễ vật sẽ được chuẩn bị tươm tất và giao đến tận nơi cho khách hàng mà vẫn đảm bảo ấm nóng, thơm ngon, an toàn vệ sinh thực phẩm. Với những kinh nghiệm và uy tín của mình, Đồ Cúng tự hào đã trở thành địa chỉ đáng tin cậy cho mọi gia đình khi có nhu cầu về mâm cúng gia tiên lễ Vu Lan nói chung và các mâm cúng trong nghi lễ khác nói riêng. Hãy nhấc điện thoại lên và liên hệ ngay trước 3-5 ngày diễn ra lễ cúng để chúng tôi có thể phục vụ khách hàng một cách thuận lợi nhất.

>>Tìm hiểu thêm: